-krak 15 
-Delikatna sprawa. Nie istnieje nieuchronność historyczna i cywilizacyjna. Zobacz jak zmieniały się Niemcy
  przed Hitlerem należeli do państw w których filozofia, nauka, kultura, stosunki społeczne(od Bismarcka)  - to były najwyższe standardy cywilizacyjne. Potem Hitler. Teraz:
 współczesne demokratyczne pokojowe Niemcy.
-"Jakie wspólne wartości cywilizacyjne mogą łączyć Europę z Rosją?"
Co nieco by się znalazło . Nam się wydaje, że jesteśmy pępkiem świata ale nie możemy się cywilizacyjnie z nimi równać.
No i ważne żeby dwoje chciało  na raz, a  strony chcą.
-Zacząłem od  geopolityki Bartosiaka, a w niej  przede wszystkim liczą się interesy, łańcuchy dostaw, siła militarna, strategiczne miejsca, w których można blokować przepływy.
 Ameryka jest na kursie kolizyjnym  z Chinami.
W konfliktach światowych najbardziej obrywają słabi.
Jak zapewnić  bezpieczeństwo naszego kontynentu?
Wzmacniając Europę .

Powstanie gracza porównywalnego   Ameryce i Chinom, gdy świat robi się coraz bardziej niebezpieczny , nieprzewidywalny, 

byłoby  korzystne  dla równowagi światowej.