Zasługą PRL było masowa urbanizacja, czyli wyprowadzenie ludu folwarcznego do miast. 90 proc. chłopskich Polaków żyło przez wieki przywiązanych do ziemi. Naród szlachecki, te 7 proc. ludności, żył tyłem do miast, a miasta powstawały tyłem do szlachty. Mieszczaństwo było obce, niemieckie albo żydowskie. Reformacja była naskórkowa, choć kiedyś, w XVI w., wielcy magnaci bywali kalwinami.